Menu
06 Sai Lầm Đáng Trách Trong Dạy Tiếng Anh Của Giáo Viên Làm Hỏng Hết Tiềm Năng Của Học Sinh
Giáo dục là một khía cạnh then chốt của sự phát triển cá nhân và xã hội; trong đó người giáo viên đóng một vai trò quan trọng trong việc hình thành tư duy của thế hệ tiếp theo. Khi nói đến việc dạy tiếng Anh, việc giảng dạy hiệu quả là rất quan trọng để học sinh phát triển các kỹ năng ngôn ngữ vững chắc. Tuy nhiên, thực trạng nước nhà còn tồn tại khá lớn lượng giáo viên có thể vô tình hoặc thiếu hiểu biết đã mắc lỗi gây cản trở tiềm năng học tiếng Anh của con trẻ. Qua bài viết này, chúng ta cùng tìm hiểu một số lỗi đáng trách của giáo viên tiếng Anh và những lỗi này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiềm năng của học sinh như thế nào.
- Thiếu hướng dẫn theo hướng cá nhân hóa:
Một sai lầm phổ biến của giáo viên tiếng Anh là áp dụng phương pháp giảng dạy cứng nhắc và áp dụng đại trà cho mọi học viên. Mỗi học sinh có một phong cách học tập, tốc độ và điểm mạnh và điểm yếu riêng. Việc không nhận ra và giải quyết những khác biệt cá nhân này có thể dẫn đến việc một số học sinh bị bỏ lại phía sau trong khi những học sinh khác cảm thấy không bị thách thức. Giáo viên phải nâng cao kỹ năng giảng dạy của mình, cần có những bài giảng công phu và chu đáo để có thể giúp nhiều đối tượng học sinh khác nhau trong lớp cùng tiến bộ.
- Dạy bị thiên lệch các kỹ năng tiếng Anh cho học sinh:
– Với độ tuổi nhỏ khoảng dưới 8 tuổi thì việc học tiếng Anh thông qua trò chơi và các hoạt động giáo dục là cực hiệu quả. Tuy nhiên giáo viên tiếng Anh (kể cả giáo viên Tây ba lô và giáo viên người Việt) đã bị lạm dụng, đồng thời cũng rất hay bị mắc lỗi là quá dành rất nhiều thời gian cho việc dạy từ vựng mà quên đi việc dạy giao tiếp, dạy hội thoại, luyện ngữ âm, luyện ngữ điệu cho trẻ cũng là điều cực quan trọng.
– Với học sinh lớn hơn 8 tuổi, cỡ từ tiểu học trở lên mặc dù ngữ pháp là một phần thiết yếu của việc học ngôn ngữ, nhưng việc quá chú trọng đến nó (nhằm thỏa mãn trẻ phải được điểm số cao tại trường học) mà gây tổn hại đến khả năng giao tiếp và cũng có thể cản trở khả năng sử dụng tiếng Anh của học sinh trong các tình huống thực tế. Một số giáo viên có thể tập trung quá mức vào các quy tắc và cấu trúc mà bỏ qua việc phát triển các kỹ năng giao tiếp thực tế. Tạo sự cân bằng giữa ngữ pháp và giao tiếp là điều quan trọng để học sinh thể hiện bản thân một cách hiệu quả bằng cả nói và viết tiếng Anh.
Để tránh bị dạy thiên lệch các kỹ năng tiếng Anh như vậy thì trước tiên người giáo viên cũng phải là người toàn diện các kỹ năng tiếng Anh đó. Tiếp đến khi lên phân phối chương trình dạy học (syllabus, lesson plan), người giáo viên cần phải có phân phối một cách tổng quan thời lượng và nội dung dạy cho từng kỹ năng của trẻ. Nếu không có năng lực lên phân phối chương trình dạy đủ tốt thì có thể đầu tư mua các chương trình dạy tiếng Anh ưu việt đã được kiểm chứng có bán trên thị trường. Và cuối cùng, khi dạy thì người giáo viên cũng phải kiên định bám chặt lấy định hướng đó. Tránh tình trạng dạy theo cảm hứng và dạy không có lộ trình dạy rõ ràng, dạy theo nhu cầu, thị hiếu của phụ huynh học sinh muốn con được điểm cao ở trường.
- Bối cảnh văn hóa không đầy đủ:
Ngôn ngữ và văn hóa gắn bó với nhau và hiểu được bối cảnh văn hóa là điều cần thiết để thành thạo một ngôn ngữ. Những giáo viên bỏ qua việc kết hợp các yếu tố văn hóa vào bài học của mình có thể khiến học sinh hiểu biết hạn chế và hời hợt về ngôn ngữ. Việc đưa văn học, phong tục tập quán và các cách diễn đạt thành ngữ vào bài học có thể nâng cao khả năng hiểu và đánh giá cao tiếng Anh của học sinh như một ngôn ngữ sống động, năng động.
Ví dụ, khi dạy Anh văn cho trẻ nhưng lại dạy theo kiểu dịch Anh- Việt, hoặc dịch từ văn phong và cách tư duy của tiếng Việt sang tiếng Anh để dạy trẻ thì là chúng ta đang vô tình đưa những ngôn từ “vô dụng” của tiếng Anh cho trẻ em Việt học trong khi với bối cảnh đó trẻ bản xứ không dùng.
- Tích hợp công nghệ chưa đầy đủ:
Trong thời đại kỹ thuật số ngày nay, công nghệ có thể là một công cụ mạnh mẽ cho việc học ngôn ngữ. Thật không may, một số giáo viên có thể phản đối việc kết hợp công nghệ vào phương pháp giảng dạy của họ, cản trở học sinh tận dụng lợi ích của nó. Các ứng dụng tương tác, tài nguyên trực tuyến và tài liệu đa phương tiện có thể thu hút sinh viên và làm cho quá trình học tập trở nên năng động và thú vị hơn.
Thay vì chọn phương án chỉ sử dụng giáo án tĩnh trên giấy, tại sao người giáo viên không biến các slide bài giảng của mình trở nên sinh động, có tương tác đa chiều. Ngày nay trẻ em rất mê công nghệ và có năng lực sự thành thạo các công nghệ rất nhanh. Bạn hãy đưa các yếu tố công nghệ trong việc giao bài tập về nhà cho trẻ, đưa yếu tố công nghệ vào để giúp trẻ tăng thời gian “đắm mình” trong không gian tiếng Anh. Tích hợp công nghệ trong giáo dục được ví như lắp thêm động cơ đẩy cho bệ phóng phát triển ngôn ngữ của trẻ. Vậy nên người giáo viên tiếng Anh của thế kỷ 21 cần đặc biệt chú trọng điều này.
- Không cung cấp phản hồi mang tính xây dựng, tích cực:
Phản hồi mang tính xây dựng là công cụ giúp học sinh xác định và sửa chữa sai lầm của mình. Giáo viên không cung cấp phản hồi kịp thời và cụ thể có thể vô tình cản trở sự tiến bộ của học sinh. Phản hồi hiệu quả sẽ nêu bật những lĩnh vực cần cải thiện, đưa ra hướng dẫn về cách nâng cao kỹ năng ngôn ngữ và củng cố các khía cạnh tích cực trong công việc của học sinh. Những giáo viên tiếng Anh của nền giáo dục công nước nhà là hay gặp phải sai lầm này nhất, nó có thể làm tắt ngấm niềm tin học ngoại ngữ của trẻ.
- Cùng một số “sai lầm vặt” nhưng lại diễn ra thường xuyên:
Những sai lầm vặt này tưởng chừng như vô hại, nhưng nó diễn ra thường xuyên một cách vô thức từ người giáo viên cũng ảnh hưởng sâu sắc tới tiềm năng học tiếng Anh của trẻ:
– Giáo viên nói quá nhiều (bằng tiếng Anh cũng như tiếng Việt) trong lớp mà không cho trẻ có cơ hội, học sinh có thời gian để thực hành giao tiếp, luyện nói. Giáo viên đừng là “speaker” mà hãy là Trainer truyền cảm hứng!
– Giáo viên nuông chiều học sinh, dạy học kiểu dịch vụ khiến dù học sinh không tiến bộ vẫn “làm màu” với phụ huynh. Người giáo viên cần phải có kỹ năng quản lý lớp học tốt, nghiệp vụ sư phạm đầy đủ, trao đổi thẳng thắn với phụ huynh về tình trạng của học sinh (và luôn có giải pháp tích cực trong việc nâng cao năng lực của học sinh, thay vì đổ lỗi cho học sinh hoặc cho bố mẹ).
– Chủ động tạo cơ hội cho trẻ tiếp cận đang dạng nguồn ngôn ngữ tiếng Anh đầu vào thay vì chỉ nghe có một nguồn tiếng Anh duy nhất từ thầy cô. Chính sự đa dạng tạo nên sự nhạy cảm của đôi tai khi giao tiếp tiếng Anh vì phần đa trong cuộc sống sau này trẻ sẽ giao tiếp bằng tiếng Anh với người Non-Native là chính.
– Có định kiến với những học sinh đặc biệt. Không bao giờ được gọi là muộn để học một thứ ngoại ngữ mới (dù biết rằng khi trẻ học muộn con sẽ học vất vả hơn mà thôi). Chưa bao giờ là muộn, trẻ chỉ cần thời gian tiếp cận tiếng Anh đủ lâu. Bạn hãy là người kiên trì và nhẫn nại đúng phương pháp thì tất yếu trẻ sẽ có sự tiến bộ.
– Giáo viên đôi khi có xu hướng can thiệp quá nhiều vào, thậm chí là tác động thô bạo với những lỗi sai phát âm, lỗi sai ngữ pháp của trẻ khiến trẻ bị nhụt trí, thiếu tự tin trong học ngoại ngữ. Hãy tập trung vào những điều trẻ làm tốt, đưa ra giải pháp phù hợp với trẻ, động viên trẻ cải thiện dần dần yếu điểm.
Giáo viên đóng vai trò then chốt trong việc hình thành khả năng ngôn ngữ của học sinh và cách người giáo viên tương tác với trẻ sẽ ảnh hướng tới tiềm năng thông thạo tiếng Anh của học sinh sau này. Bằng cách tránh những sai lầm phổ biến như bỏ qua sự khác biệt của từng cá nhân, nhấn mạnh quá mức vào ngữ pháp, bỏ qua bối cảnh văn hóa, chống lại sự tích hợp công nghệ và không đưa ra phản hồi mang tính xây dựng, các nhà giáo dục có thể tạo ra một môi trường học tập thuận lợi hơn. Giải quyết những vấn đề này sẽ không chỉ nâng cao trình độ ngôn ngữ của học sinh mà còn giúp họ phát huy hết tiềm năng của mình trong một thế giới ngày càng kết nối và cạnh tranh.